Skip to main content

Breadcrumb

Home arrow_forward_ios Klaingeseu er aike el Private el Sk ...
Home arrow_forward_ios Klaingeseu er aike el Private el Sk ...
Blog

Klaingeseu er aike el Private el Skuul er a beluu er a Belau el Mesemechokl a Osisechakl me a Ngiul aike el Sebechel el Medebodeb el Kekka er a Ureor (Palauan version)

REL Pacific
September 01, 2024
By: Sinton Soalablai, Diana Hirabayashi

An English version of the blog is available: Palau Private Schools Are Collaborating to Improve Teacher Effectiveness and Gaining Measurable Results

Chelsel a rak er a 2022, e a REL Pacific a ulechotii a Rolel a Klaukledem el Melelem er a Resensei, me tia el mlo merek el rak e aki uluchais a chisel a kllolem el private el skuul el mlo obengkel tia el urerel a klaukledem. Aika el skuul a ileakl el di tir el orrurt a skulir el ngar er a eungel a Ministry er a Education er a beluu er a Belau me ng diak ludoud er a kabelment a orrurt el ua skuul er a kabelment. Me ng ua isei, me a rungerachel aika el skuul a diak lsal sebechir el smiik a techall er a ngeso el mo melelem er a resensei er tir. Ng dirrek el mo meringel er tir a skir a remo sensei. Ng ultuil er aikang, e a REL Pacific a kilengei er tia el techall el mo olengeseu er a remengeteklel aika el private el skuul el mo ngosuterir a resenei er tir.

A uchelel tia el ureor, e a REL Pacific me a remengeteklel aika el private el skuul a mlo dmak e tilbir el kot e te mo mekedbechii a mo melemolem el cheldecheduch er a delongelir a rureor er a skuul (PLC) er a chelsel aika el kakerous el skuul. Te mo oureor el mesmechokl a osisecheklel a omenguiu me a omeluches er a rengalek er a skuul. Ng okiu tiang, e a merreder er a skuul me a resensei el rokui a mo sebechir el dmak el kasisiich er a klemedengei er tir me a kldachelberir.

"Se er a kimomuchel el oureor el obengkel a REL, e tiang a mle kot el tekoi el kullasem el meruul er ngii--el mo er ngii a PLC el obengterir a resensei... A rensensei a mlo omuchel el dmak el oureor me ng mlo uchelel a klaiuerenges er a delongelir."
-- Tekingel a Vice Principal Walker Umetaro er a skuul er a Mari Stella

"Se er a kimomuchel el oureor el obengkel a REL, e tiang a mle kot el tekoi el kullasem el meruul er ngii er a skuul--el mo er ngii a PLC el obengeterir a resensei," a Vice Principal Walker Umetaro er a skuul er a Mari Stella a ouchais. Ng dirrek el ouchais el kmo, a resensei a uleksau el di tir me ng ua ble el telkib el kelekall e ng mlochu sebechir el dmak el chachedecheduch er a delongelir. "Se er a lolemolem tiang (kldibel er a PLC), e ng di milrael el kmal mo ungil. Ng mlo uchelel a klaingeseu er a ureor er a delongelir a resensei me tir a mlo kaiuerenges."

A Pamela Swei, el principal er a Emmaus-Bethania High School, a melebedebek a blekerdelir a resensei er ngii er a uriul er a luchelii a PLC er a skulir. Ng ouchais el kmo, "Ak mtab a ungil el ngedechel a teletelir a resensei el tia el mekudem el klaingeseu me a cheldecheduch er a delongelir a uchul me a dirrek el rengalek er a skuul."

Okedbechel a Ungil el Deleuill el kirel aike el Urerall

A Susan Labsang el sensei er a Mari Stella School a uluchais el kmu ng diak lechad er a Belau. Ng blechoel el di lmuk se el lengar er a cheldecheduch er a delongelir a resensei, e ng di tia el teletelel a PLC a mla ngosuir el mo mimokl.

Ng kmo, "A uchelel, e ak di ngar er a chelsel a delemerab er ngak el meruul a urerek. Ng di ng okiu tia el PLC e ak mla mo mimokl. Me chelechang e ng ua kimolisiich er a klaumerang er a delongelam. A omertelel aike el berrotel el tekoi a kmal ngar er ngii."

Pastor Mac Alfonso, el sensei er a Emmaus-Bethania High School, a kongei el kmu tia el PLC a mla chudelterir a resensei el mo dmak.

"Ng chemolt se el reng er a kltang se el dedak el oureor el okiu a PLC." Ng melekoi a Pastor Alfonso. "A osisiu el taem, e aki kaumerang er a delongelam se el kimdak el oureor."

Se el lolemolem a remerredelel a skuul me a resensei el kaingeseu el okiu tia el PLC, e ng mekedbechii a ulekedelad el uchetemel a ureor el mo melelem er a resensei me a okedmeklel aike el ngar er ngii telengtengil a ureor.

A group of people sitting at a table

A rolel a omelisichel tia el ureor el mo melelem er a remo ulsemuul e dachelbai el sensei el mo uchul a bedochel el osisechakl me a omesubir a rengalek er a skuul, e a kot el dauch er tia el ureor, Skel me a Olkelel a Kldachelbil a Osisechakl er a chelsel a Belau, tiang a mo:

  • mekedbechii a mui el klaudengei e smisicheterir a rechedal tia el ureor el smiik aike el olkelel a bedochel el osisechakl.
  • ngiul a data el melutk aika el olkael.
  • usbechel aika el data.

Ng mle ultuil er a otireklel aike el ulekldmokl el rolel a ureor e ng milktmokl a kerebai me a rolel a ngeso el melelem er a resensei er a chelsel a skulir.

"A (Data) a diak di lochur"

A ongeru el dauch er tia el ureor, Omelelem el Melisiich er a Bedochel el Osisechakl, e a resensei a mlo er ngii a klaudengei er tir er tia el ureor me a usbechel a data el lolai el kirel a teketekel a bedochel el osisechakl el mo sumechokl a osisecheklel a omenguiu me a omeluches. A REL Pacific a oureor el obengterir a resensei el melsisiich a klaudengei me a duch er tir el melechiir a data el ultuil er aike el ngar er ngii el chedechuul el mengetmokl a skulir.

A rolel e kede smisichii a klausisechakl er a delongelir a resensei a bo dultuil er aike el ngar er ngii el uldasu el mo mengetmokl a skulir. A resensei a meltak er tia rolel a klausisechakl me a klaingeseu er a delongelir me bo luldimukl er a orretel a skulir er a bek el sils el loberk el mo er aike el bebil er a skuul er a Belau. Tirka el sensei a dirrek el oureng el kuk suub a teletael me a otutel a bedochel el rolel a osisechakl er a bebil er a skuul.

A Ms. Labsang a uluchais er a uldesuel el kirel a usbechel a data er a rengalek er a skuul el kmal mlo bleketakl a ultutelel el tia el ureor a uchul.

"A uchei e a kulumdasu el kmo aika el data er a rengalek er a skuul a di ua teng er tir me a lechub e ng kuk di ochur, e ng di aikang a lmuut el meklou a blekul," ng ko el mocha medengei. "Kid a diak di dosaod a teng er a rengalek er a skuul. Kede dirrek el mesaod a blekerdelir me a dechal a rengrir me a delengcheklir."

Pastor Mac Alfonso, el sensei er a Emmaus-Bethania High School, a kongei e dolechir el kmo tia el ureor me a PLC a mla ngosuir el kilungii a osengel me a uldesuel el kirir a rengalek er a skuul.

Ng melekoi el kmo, "Ng mla ngosukemam el mo ungil el medengelii a ngalek er a skuul me a cherrengelel a ureor el mo ngosuir. Se el chomdak el ngar er a kldibel er a PLC, e ng mo sebechem el tichiir a klekakerous er a osengir a rechad el kirel a ngalek er a skuul me a klekakerous er a suobel."

Usbechel a Data el Olterekokl a Osisecheklel a Omeluches me a Omenguiu

Se el ongede el dauch er tia el ureor, e a REL Pacific a olengeseu e omekrael er a resensei er a otutel aike el ketmekill el kirel a omelbil a ureor el ousbech a data el mo smisichii a osisecheklel a omenguiu me a omeluches. Ng ultuil er aike el mla mo merek el eru el dauch er a ureor, e tia el ongede el dauch a mo odak aike el beches el teletael e mo oltaut er a cherrengelel a skuul el rokir. A rekil tia el ureor er a Ongeteruich me a ongeru el buil er a rak er a 2026, e ng mo meketmokl a bleketakl el kerebai el bo lousbech el omkrael a ureor el ultuil er a ngar er ngii el data.

A odekial aike el tekoi el bla lsuub el okiu tia el ureor me aike el chedechuul el kirel a omengetmeklel a skuul, e a Vice Principal Umetaro me a resensei er a Mari Stella a melemolem el melai a data el ngii a usbechall er tia el teletelel a ureor. Ng uiltuil er tia el beches el uldasu el mesmechokl er a osisecheklel a omenguiu me a omeluches e te mla omuchel el oltaut er a oketiu el bung el temel a osisecheklel a omenguiu el mo melisiich er a ticherel a omenguiu.

A Vice Principal Umetaro a ouchais, "A resensei a omdasu el mo meruul er a skeng er a omenguiu el mo er tirke el me soiseb el mo Ongede el skuul me ng mo sebechir el mesang a klekakerous er ngii er se el ulebongel er a rak er a skuul." Ng dirrek el kmo, "Ak melebedebek el mo er ngii a ultutelel a lsekum ng ngar er ngii a data er a uchelel me a ulebongel me ng mo sebeched el mera el mesang a klisichel tia el ureor."
A group of people posing for a photo

Tirke el chedal a ureor el kirel a Omengetmeklel me a Usbechel a Data el mo Melisiich a Urerir a Resensei er a Belau, tiang a uldimukl er ngii a resnesei er aike el private el skuul me a rechedal a REL Pacific. (Siasing a kloklel a Palau Community College)

Olkelel a Kekka er a Urerel a Skuul

Aike el private el skuul er a beluu er a Belau a mla nguu a klou el bakes el kirel a omengetmeklel a skulir me a omelelem er a resensei er tir. A eua er aika el skuul a mlo sebechir el lmuut el melemolem el uldimukl er se el Western Association of Schools and Colleges (WASC) el mle ultuil er aika el ngar er ngii el uldasu me a ureor er a omengetmeklel a skulir me a smecheklel a osisechakl, omelelem er a resensei, me a ureor el melisiich er a osisecheklel a omenguiu me a omeluches

  • A Emmaus-Bethania High School a mlo ketengel el nguu a elolem el rak el accreditation.
  • Belau Modekngei High School a ngiluu a elolem el rak el accreditation er a uriul er a di mle ede el rak el accreditaiton er a uchelel.
  • Mindzenty High School me a Mari Stella School a dilak el nguu a lmuut el ede el rak el accreditation er a uriul er se el mid-cycle visit er a chelecha el rak.
Students writing

A Pastor Alfonso a kmo, ng kmal klou a bla ksubii er tia el ureor er a omengetmeklel a WASC accreditaion. Ng mesang a klou el klungiolel me a ultutelel tia el ureor e soal a rokui el chad a bo el ldak er tia el okedbechel aike el ngar er ngii er a skulir.

"Ak mera el mesang a klisichel a cheldellel a skulam. E somam el melemolem er ngii. Ng somam el omakes el mo tuobed er tia el chaibibeob. Ng somam a rechedal a board me a dirrek el rechedal a ikelesia," ng melatk el kmo. "...Ng okiu tia el urerel a accreditation, e ng kmal mla ngosukak el mo ungil el medengelii (a cheldellam) isei a klisicham me ng kiram el oureor el kirel."

"Ak mera el mesang a klisichel a cheldellel a skulam. E somam el melemolem er ngii. Ng somam el omakes el mo tuobed er tia el chaibibeob. Ng somam a rechedal a board me a dirrek el rechedal a ikelesia," ng melatk el kmo. "...Ng okiu tia el urerel a accreditation, e ng kmal mla ngosukak el mo ungil el medengelii (a cheldellam) isei a klisicham me ng kiram el oureor el kirel."

"Ak mera el mesang a klisichel a cheldellel a skulam. E somam el melemolem er ngii. Ng somam el omakes el mo tuobed er tia el chaibibeob. Ng somam a rechedal a board me a dirrek el rechedal a ikelesia," ng melatk el kmo. "...Ng okiu tia el urerel a accreditation, e ng kmal mla ngosukak el mo ungil el medengelii (a cheldellam) isei a klisicham me ng kiram el oureor el kirel."

Tags

EducatorsData and AssessmentsReading

Meet the Author

Sinton Soalablai

Sinton Soalablai

Diana Hirabayashi

Diana Hirabayashi

Related blogs

Celebrating the ECLS-K: 2024: Learning about Our Nation’s Teachers, Principals, and Schools

December 03, 2024 by Jill McCarroll, Korrie Johnson

Essential REL Tools for States, Districts, and Education Service Agencies

November 25, 2024 by IES Staff

Program Update: ED/IES SBIR Announces the Opening of its 2025 Program Solicitations and Recaps its 2024 Awards

November 08, 2024 by IES Staff

Share

Icon to link to Facebook social media siteIcon to link to X social media siteIcon to link to LinkedIn social media siteIcon to copy link value

You may also like

Zoomed in IES logo
Workshop/Training

Data Science Methods for Digital Learning Platform...

August 18, 2025
Read More
Zoomed in IES logo
Workshop/Training

Meta-Analysis Training Institute (MATI)

July 28, 2025
Read More
Zoomed in Yellow IES Logo
Workshop/Training

Bayesian Longitudinal Data Modeling in Education S...

July 21, 2025
Read More
icon-dot-govicon-https icon-quote